Προσωπικά κόμματα: Ελληνική ιδιαιτερότητα ή παγκόσμιο φαινόμενο;
Η δημιουργία κομμάτων γύρω από ισχυρές προσωπικότητες δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο. Ωστόσο, στην Ελλάδα, η τάση αυτή έχει αποκτήσει ιδιαίτερη ένταση μετά την κρίση του 2010, με την απαξίωση των παραδοσιακών κομμάτων και την αναζήτηση «νέων φωνών».
Παραδείγματα: Βελόπουλος, Βαρουφάκης, Κωνσταντοπούλου
Κυριάκος Βελόπουλος με την Ελληνική Λύση προβάλλ προβάλλει έναν εθνικολαϊκιστικό λόγο, εστιάζοντας σε θέματα ταυτότητας, ασφάλειας και αντισυστημικής ρητορικής. Το κόμμα του έχει καταφέρει να διατηρήσει κοινοβουλευτική παρουσία από το 2019.
Γιάννης Βαρουφάκης με το με το ΜέΡΑ25 εκπροσωπώτο του εκπροσωπεί μια ριζοσπαστική αριστερή προσέγγιση, με έμφαση στη διαφάνεια, την οικονομική ανεξαρτησία και την ευρωπαϊκή αναμόρφωση. Παρά τις δυσκολίες, το κόμμα του έχει επιβιώσει εκλογικά και παραμένει ενεργό.
Ζωή Κωνσταντοπούλου με την με την Πλεύση Ελευθερίας προτάσσει την αντι προτάσσει την αντισυστημική στάση, την υπεράσπιση της λαϊκής κυριαρχίας και την κριτική στο μνημονιακό καθεστώς. Το κόμμα της έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά την υπόθεση των Τεμπών.
Πολιτική προσφορά ή προσωπική φιλοδοξία;
Τα προσωπικά κόμματα συχνά:
Εκφράζουν κοινωνική δυσαρέσκεια και δίνουν φωνή σε ομάδες που νιώθουν αποκλεισμένες από το πολιτικό σύστημα.
Ενισχύουν τον πλουραλισμό , προσφέροντας εναλλακτικές προτάσεις και λόγο.
Όμως, εξαρτώνται υπερβολικά από τον αρχηγό , με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν από εσωστρέφεια, έλλειψη διαδοχής και προσωπολατρία.
Έχων μέλλον;
Η βιωσιμότητα αυτών των κομμάτων εξαρτάται από:
Την ικανότητά τους να μετατραπούν σε θεσμικά κόμματα , με δομές, ιδεολογική συνοχή και συλλογική ηγεσία.
Την προσαρμογή τους στις κοινωνικές αλλαγές και την αποφυγή του ως μόνιμης στρατηγικής .
Την αποδοχή τους από ευρύτερα στρώματα , πέρα από το προσωπικό ακροατήριο του αρχηγού.
Συμπέρασμα: Τα Τα προσωπικά κόμματα μπορούν να λειτουργήσουν ως καταλύτες πολιτικών ανανέωσης, αλλά χωρίς θεσμική ωρίμανση, κινδυνεύουν να παραμείνουν «πυροτεχνήματα» με τις ημερομηνίες .
