Τόσο η πολιτική συμμετοχή όσο και η γενικότερη ενεργοποίηση των πολιτών στις συλλογικές διαδικασίες αποτελούν στόχο όλων όσοι πιστεύουν στη δημοκρατική λειτουργία της Πολιτείας μας. Μην ξεχνάμε, σε κάθε περίπτωση, ότι είναι η συλλογική παρέμβαση των ίδιων των πολιτών εκείνη η οποία έχει τη δυνατότητα και να υποστηρίξει, αλλά ακόμη και να «φρενάρει» πολιτικές αποφάσεις και σχεδιασμούς, που εκπορεύονται από πιο υψηλά και πιο συγκεντρωτικά επίπεδα της διακυβέρνησης.
Τα τελευταία χρόνια, σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έχει εμφανιστεί και αναπτύσσεται ολοένα μία «νέου τύπου αποχή»: δεν αποδέχεται τα εκλογικά αποτελέσματα, δεν αποδέχεται τη συμβατική διακυβέρνηση. Το παρατηρούμενο και πανθομολογούμενο «έλλειμμα δημοκρατίας», σε συνδυασμό με την επίμονη και υψηλή ανεργία, ιδιαιτέρως των νέων και των ανθρώπων οι οποίοι βρίσκονται λίγα χρόνια πριν από τη συνταξιοδότηση, απειλούν αυτή η «νέου τύπου αποχή» να οδηγήσει σε μία επικίνδυνη απόρριψη των συλλογικών πλαισίων της διαβίωσής μας, αλλά και σε μία ολοκληρωτικά «τυφλή» απόρριψη του συνολικού πολιτικού συστήματος, εν γένει. Εκεί είναι που καιροφυλακτούν οι αντιπολιτικές δυνάμεις της Ακροδεξιάς και του λαϊκισμού.
Οφείλουμε να τολμήσουμε, επιτέλους, να παραδεχτούμε ότι, στην πράξη, οι πολίτες δεν διαθέτουν τους απαραίτητους κοινωνικούς και πολιτικούς δημοκρατικούς διαύλους για να αναπτύξουν την πολιτική τους συμμετοχή και τις συνεργασίες τους στον χώρο της Περιφέρειας. Ισως γιατί η Περιφέρεια ως Αυτοδιοίκηση προήλθε από τη μετατροπή θεσμών της κρατικής αποκέντρωσης όπου υπερείχε το στοιχείο της διοίκησης και η σχέση διοίκησης και διοικούμενου και όχι πολίτη και αντιπροσώπου, όπως είναι ακριβώς ο πολιτικός δεσμός μεταξύ των αιρετών οργάνων και των πολιτών της Περιφέρειας.
Η αφόρητη γραφειοκρατία, αλλά και η πολυπλοκότητα των διαδικασιών στις σχέσεις μεταξύ περιφερειών, υπουργείων και Αποκεντρωμένης Διοίκησης δημιουργούν όχι μόνο τις πολύ γνωστές μας καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση ειλημμένων συλλογικών πολιτικών αποφάσεων, σε επίπεδο Περιφέρειας, αλλά προβάλλουν επικίνδυνα και απειλητικά για την τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη, την πολυπόθητη απασχόληση και, τελικά, πλήττουν την εμπιστοσύνη των πολιτών έναντι των κατεστημένων δημοκρατικών θεσμών.
Οφείλουμε να αναδείξουμε τη νέα σημασία της Περιφέρειας για τη Δημοκρατία μας και, συνεπώς, την αξία της αυτοδιοίκησης και της συμμετοχής των πολιτών σε όλα τα κρίσιμα πεδία της διαβούλευσης, της διαμόρφωσης, της λήξης και της υλοποίησης των περιφερειακών πολιτικών. Αποτελούν συνθήκες εκ των ων ουκ άνευ:
● Η ενίσχυση των θεσμών και των διαδικασιών της δημόσιας διαβούλευσης όχι μόνο με τους κοινωνικούς και τους παραγωγικούς φορείς της Περιφέρειας, αλλά και με τους δήμους, καθώς και απευθείας με τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών και τον κάθε πολίτη μεμονωμένα.
● Η θεσμοθέτηση της πραγματικής και της σαφούς κατανομής αρμοδιοτήτων, πολιτικών και οικονομικών πόρων για την Περιφέρεια, στο πλαίσιο ενός στρατηγικού εθνικού σχεδιασμού.
● Το άνοιγμα της κοινωνίας στον δημοκρατικό συμμετοχικό προγραμματισμό, στην ψηφιακή δημοκρατία, στη λογοδοσία, στις πραγματικές σχέσεις πολιτικής εμπιστοσύνης.
Οσο η Περιφέρεια παραμένει ενσωματωμένη στις προτεραιότητες και τις ιεραρχήσεις του κεντρικού κράτους τόσο θα αποδυναμώνεται η έννοια και η λειτουργία της Αυτοδιοίκησης και η Περιφέρεια θα απομακρύνεται από τον εθνικό και τον ευρωπαϊκό ρόλο και στόχο της ολοκληρωμένης περιφερειακής διακυβέρνησης.
Οφείλουμε να μετατρέψουμε την Περιφέρεια σε καθημερινό θέμα προσωπικής εμπλοκής και συζήτησης μεταξύ των πολιτών όχι μόνο στα ίδια τα όργανα της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, αλλά, κυριαρχικά, μέσα στους καθημερινούς χώρους ζωής, μόρφωσης και απασχόλησης των ίδιων των πολιτών, προκειμένου να κατακτήσουμε, τελικά, τον επιθυμητό στόχο της δημοκρατικής περιφερειακής διακυβέρνησης. Γι’ αυτό δεν αρκεί μόνον η ψήφος μας στην κάλπη των περιφερειακών εκλογών. Εχουμε ανάγκη να βάλουμε την ίδια την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στις καρδιές μας!
*Υποψήφια περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας, πρ. υπουργός, βουλευτής, ευρωβουλευτής
